alan turing kimdir ne demek?

# Alan Turing

**Alan Mathison Turing** (23 Haziran 1912 - 7 Haziran 1954), İngiliz matematikçi, bilgisayar bilimcisi, mantıkçı, kriptolog, filozof ve teorik biyologdur. Turing, **[Turing makinesi](https://www.nedemek.page/kavramlar/Turing%20makinesi)** kavramıyla bilinir. Bu kavram, algoritma ve hesaplama teorisinin temelini oluşturur.

**Hayatı ve Kariyeri:**

*   **Erken Yaşamı ve Eğitimi:** Turing, Cambridge Üniversitesi'nde matematik okudu ve daha sonra Princeton Üniversitesi'nde doktora yaptı.
*   **II. Dünya Savaşı:** II. Dünya Savaşı sırasında, İngiliz hükümetinin **[Bletchley Park](https://www.nedemek.page/kavramlar/Bletchley%20Park)**'taki şifre çözme merkezinde çalıştı. Burada, Alman **[Enigma makinesi](https://www.nedemek.page/kavramlar/Enigma%20makinesi)**'nin şifrelerini çözmek için tasarlanan **[Bombe](https://www.nedemek.page/kavramlar/Bombe)** adlı makinenin geliştirilmesinde önemli rol oynadı. Bu çalışmaları, savaşın seyrini değiştirmede büyük önem taşımıştır.
*   **Savaş Sonrası Dönem:** Savaşın ardından, Turing, Ulusal Fizik Laboratuvarı'nda (NPL) çalıştı ve ilk otomatik hesaplama makinelerinden birini tasarladı. Daha sonra, Manchester Üniversitesi'nde çalıştı ve **[Yapay zeka](https://www.nedemek.page/kavramlar/Yapay%20zeka)** üzerine öncü çalışmalar yaptı. **[Turing testi](https://www.nedemek.page/kavramlar/Turing%20testi)**, bir makinenin insan benzeri zeka sergileyip sergilemediğini belirlemek için önerdiği bir testtir.

**Önemli Katkıları:**

*   **Turing Makinesi:** Evrensel bir hesaplama modeli olup, modern bilgisayarların teorik temelini oluşturur.
*   **Şifre Çözme:** II. Dünya Savaşı'nda Enigma şifrelerinin çözülmesinde kritik rol oynamıştır.
*   **Yapay Zeka:** Yapay zeka alanının öncülerinden olup, makine öğrenimi ve zeka konularında önemli teorik çalışmalar yapmıştır.

**Ölümü ve Mirası:**

Alan Turing, eşcinsel olduğu için o dönemde İngiltere'de suç sayılan "ahlaksızlık" suçundan yargılandı ve kimyasal hadım cezasına çarptırıldı. 7 Haziran 1954'te siyanür zehirlenmesi sonucu hayatını kaybetti. Ölümü intihar olarak kabul edildi, ancak bazı kaynaklar ölümünün kaza sonucu olduğuna dair şüpheler olduğunu belirtmektedir. 2013 yılında İngiltere Kraliçesi tarafından affedildi. Alan Turing, modern bilgisayar biliminin ve yapay zekanın temelini atan bir deha olarak kabul edilir ve mirası günümüzde de yaşamaya devam etmektedir.